Warszawa, listopad 1918: powrót Komendanta
Jest 10 listopada 1918 roku. Tego dnia, po zwolnieniu z twierdzy w Magdeburgu, komendant Józef Piłsudski przybywa pociągiem do Warszawy. Rankiem na Dworcu Wiedeńskim wita go tylko kilka zaufanych osób z Polskiej Organizacji Wojskowej oraz książę Zdzisław Lubomirski, członek Rady Regencyjnej, powołanej we wrześniu 1917 roku przez niemieckie i austro-węgierskie władze okupacyjne. Na miejscu jest również dziennikarz Wacław Czarski, który opisze w prasie przebieg powitania. Przyjazd Piłsudskiego utrzymywano w tajemnicy, dlatego tym razem na dworcu nie ma wiwatującego tłumu. Żadnych fanfar, wszystko odbywa się po cichu. Jeszcze.
Nie do Lublina, tylko do Belwederu
Pierwotnie Piłsudski ma jechać do Lublina, gdzie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej (z Ignacym Daszyńskim na czele) już ogłosił się legalną władzą. Na Ministra Spraw Wojskowych mianowano Edwarda Rydza-Śmigłego, w miejsce Józefa Piłsudskiego, który podczas formowania tego rządu był przetrzymywany w więzieniu w Magdeburgu. Rząd Daszyńskiego odmawia powołanej przez okupantów Radzie Regencyjnej prawa do kierowania losem Narodu Polskiego i sam przejmuje całkowitą władzę do chwili zwołania Sejmu Ustawodawczego.
Niemiecka okupacja chyli się już ku końcowi, a polskie serca i umysły tętnią nadzieją na niepodległość. Piłsudski po dłuższej rozmowie z przedstawicielami Rady Regencyjnej rezygnuje z wyjazdu do Lublina. Trwa rozbrajanie żołnierzy niemieckich, więc utworzenie Rządu Narodowego w stolicy jest coraz bardziej realne, co ma główny wpływ na postanowienie Piłsudskiego o pozostaniu w Warszawie.
Już cztery dni później, 14 listopada, Rada Regencyjna rozwiąże się przekazując całość władzy zwierzchniej Józefowi Piłsudskiemu. W tym samym dniu Ignacy Daszyński poda się do dymisji. Piłsudski nieprzychylne oceniając poczynania "rządu lubelskiego" (zarzucał zbytnie poleganie na formacjach lewicowych, co utrudniało stworzenie rządu koalicyjnego z prawicą) przybyłym do stolicy członkom delegacji stanowczo i ironicznie powie:
„Wam kury szczać prowadzać, a nie politykę robić”.
Ciekawostki o Józefie Piłsudskim
Józef Piłsudski, niezwykle barwna postać w historii Polski, pozostaje obiektem nieustającego zainteresowania zarówno historyków, jak i zwykłych obywateli. Jego życiorys, naznaczony walką o niepodległość Polski, przewrotem majowym oraz okresem sprawowania władzy, obfituje w liczne ciekawostki i anegdoty. Marszałek był postacią nietuzinkową nie tylko na scenie politycznej. Oto kilka faktów, które pokazują jego bardziej ludzką twarz.Ciekawostki o Józefie Piłsudskim:
- Charakteryzowało go ogromne poczucie humoru. Często śmiał się z samego siebie i swoich karykatur.
- Józef Piłsudski unikał bali i innych tego typu imprez. Nie czuł się tam dobrze.
- Wolał układać pasjansa lub rozegrać partię szachów. Nie przepadał za brydżem i nie znosił przegrywać.
 |
| Piłsudski układa pasjansa; domena publiczna |
- Dużo chodził, przede wszystkim uwielbiał samotnie spacerować po Łazienkach Królewskich bez funkcjonariuszy ochrony w pobliżu, ale zawsze z naładowanym rewolwerem.
- Mało znaną ciekawostką jest fakt, że Józef Piłsudski nie przywiązywał dużej wagi do wygód życiowych. Często wspierał różne inicjatywy charytatywne.
- Palił papierosy "Marszałkowskie", specjalnie produkowane dla niego.
- Piłsudski prawie w ogóle nie spożywał alkoholu.
- Jego ulubionym napojem była mocna i słodzona herbata, koniecznie w szklance i w towarzystwie herbatników. Nie przepadał za kawą.
- Po zachowanych po Piłsudskim mundurach można stwierdzić, że pił i jadł niechlujnie.
- Do swoich podkomendnych Józef Piłsudski często zwracał się "moje dziecko", jeśli daną osobę darzył sympatią.
- Był "nocnym markiem" i często pracował w nocy. Chodząc po pokoju dyktował żonie różne teksty, a także przyjmował interesantów.
- Po przebytym udarze krwotocznym mózgu w roku 1928 Józef Piłsudski zaczął się szybciej starzeć zewnętrznie i chodził trochę zgarbiony.
- Nigdy nie położył się spać, jeśli na stoliku koło łóżka nie leżał naładowany rewolwer.
- W młodości czytał mnóstwo dzieł historycznych poświęconych analizom wojen i bitew, przede wszystkim napoleońskich. Uwielbiał również poezję Słowackiego.
- Wierność nie była jego mocną stroną. Oprócz dwóch żon miał w swoim życiu inne kobiety.
- Zaskakującym faktem jest to, że Józef Piłsudski nie ukończył żadnej szkoły wojskowej.
- Na co dzień i od święta chodził w mundurze. Kurtka wojskowa towarzyszyła mu nawet w domu.
- Ojcem został bardzo późno, w wieku 50 lat. Miał dwie córki.
 |
| Józef Piłsudski z córkami. Na kolanach marszałka siedzi Jadwiga, obok stoi Wanda. Wilno, 1923 rok; domena publiczna |
- Jego ulubiony pies wabił się Pies.
- Swobodnie mówił po niemiecku, rosyjsku, i francusku.
- Piłsudski dwukrotnie zmieniał wyznanie.
- Pod charakterystycznymi wąsami ukrywał braki w uzębieniu.
- Na jego polecenie sprowadzono z Francji prochy Juliusza Słowackiego i odprawiono uroczysty pogrzeb.
- Nie przepadał za wynalazkami i nie interesowały go nowinki techniczne. Z trudem wyraził zgodę na instalację aparatu telefonicznego.
- Józef Piłsudski (w wieku 67 lat) zmarł na raka wątroby 12 maja 1935 roku o godzinie 20:45 w swoim ulubionym narożnym pokoju w Belwederze, w otoczeniu swojej rodziny.
 |
| Pogrzeb Józefa Piłsudskiego, Generałowie znoszą trumnę do krypty św. Leonarda. Z przodu Edward Śmigły-Rydz i Kazimierz Sosnkowski; domena publiczna |
0 Komentarze